آیا آمریکا میتواند برجام و برنامه موشکی ایران را به هم پیوند بزند؟ آینده برجام در چهار ماه دیگر دست کیست؟ ایران و اروپا؟ یا آمریکای ترامپ؟ بعد از این فرصت سه ماهه چه آیندهای برای برجام پیش بینی میشود؟ برجام بدون آمریکا ادامه خواهد داشت؟ آیا آمریکا موفق به اجرای خواستهاش میشود؟ پاسخ این سؤال را از زبان کارشناسان امور بینالملل در ادامه میخوانید.
دونالد ترامپ تحریمهای ایران را با ضربالاجلی ۱۲۰ روزه تعلیق کرد و هشدار داد اگر اصلاحات مدنظرش یعنی محدود کردن برنامه موشکی و حذف سقفهای زمانی برجام صورت نگیرد از توافق هستهای خارج میشود. بعد از این ضربالاجل ۱۲۰ روزه اما سؤالهایی در اذهان بهوجود آمده است، آیا آمریکا میتواند برجام و برنامه موشکی ایران را به هم پیوند بزند؟ آینده برجام در چهار ماه دیگر دست کیست؟ ایران و اروپا؟ یا آمریکای ترامپ؟ بعد از این فرصت سه ماهه چه آیندهای برای برجام پیش بینی میشود؟ برجام بدون آمریکا ادامه خواهد داشت؟ آیا آمریکا موفق به اجرای خواستهاش میشود؟ پاسخ این سؤال را از زبان کارشناسان امور بینالملل در ادامه میخوانید.
ایزدی: در صورت عدم اصلاح سیاست خارجی، برد اصلی برجام با آمریکاست
آقای فؤاد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا در گفت و گو با «صبح نو» در پاسخ به سوالاتی که ضرب الاجل ۱۲۰ روزه ترامپ ایجاد کرده است، گفت: آمریکا بر اساس برجام نمیتواند برنامه موشکی را با توافق هستهای پیوند بزند اما ترامپ در بیانیه خود این کار را انجام داده و این دو موضوع را به هم پیوند زد. اروپاییها هم کموبیش در این موضوع همراه آمریکا هستند و با اینکه متن برجام چنین مجوزی را نمیدهد اما در عمل دارد به این سمت میرود.
وی ادامه داد: در مقطع کنونی ما واقعاً چیزی به اسم برجام نداریم چراکه آمریکاییها تعهدات خود را بهطور گسترده نقض کردهاند و برجام در بهترین حالت یک توافق به شدت زخمی شده است البته تنها در حوزه مسائل مربوط به ایران، چرا که ایران تمامی تعهدات خود در توافق را اجرایی کرده اما آمریکا نه.
این کارشناس مسائل آمریکا تاکید کرد: وقتی از آینده برجام سخن به میان میآید، این ذهنیت را ایجاد میکند که برجام هنوز وجود دارد و تاثیرگذار است اما واقعیت این است که از خیلی وقت پیش یعنی همان ابتدای توافق هستهای، برجام به شدت نقض شد و مشکلات زیادی پیدا کرد البته ناگفته نماند که آمریکا میخواهد در برجام بماند مگر اینکه توافق بهتری را ببیند، از این جهت اگر از آمریکاییها بپرسید که چه خواهد شد آنها میگویندکه برجام باقی خواهند ماند مگر اینکه چیز بهتری از ایران بهدست آورند.
ایزدی ادامه داد: اروپاییها هم معتقدند که ایران در برجام خواهد ماند، آمریکا هم که پیش از این در عمل برجام را ترک کرده است، برجام اتفاق خوبی برای اروپاست و آنها نیز حضوری ظاهری در برجام خواهند داشت.
وی افزود: در داخل حکومت ایران عدهای هستند که برجام را حیثیتی کردهاند و این توافق جنبه ناموسی پیدا کرده است، دولت بحثهای سیاسی و رقابتهای داخلی را به برجام گره زده است و بخاطر نوع برخوردی که با توافق هستهای دارد از برجام خارج نمیشود. قوه مجریه هم مانند اروپا موضع گیری کرده و در برجام خواهد ماند به همین دلیل است زمانیکه آمریکاییها نقض فاحش میکنند، مسوولان در ایران عملکرد آمریکا را توجیه میکنند.
این کارشناس مسائل آمریکا همچنین تصریح کرد: آمریکا مدتی است که از برجام خارج شده اما برجام همچنان وجود دارد پس میتوان گفت که بدون حضور آمریکا هم میتوان توافق هستهای را ادامه داد؛ دولت هم بهشدت علاقهمند به حفظ برجام است اما واقعیت ماجرا بهگونهای دیگر است. درصورت خروج آمریکا از برجام در عمل ایران هم محدودیتهای هستهای گسترده دارد و هم نظارتهای گسترده و هم تحریمها را یعنی هم چوب را خوردهایم و هم چماق را و این وضعیت خوبی برای ما نیست.
وی با اشاره به اینکه آمریکا و اروپا به دنبال این هستند تا آستانه تحمل ایران در برجام را متوجه شوند، خاطرنشان کرد: اغراقهایی که برخی مسوولان ما نسبت به برجام دارند سبب ایجاد این سؤال توسط آمریکاییها و اروپاییها شده که تا چه حد میتوانند با برجام بازی کنند تا ایران از این توافق خارج شود. سخنان رییس جمهور و برخی مسوولان ما بهگونهای است که آمریکا و اروپا متوجه شدهاند که آستانه تحمل ایران بسیار بالاست و آنها هر بلایی بر سر برجام بیاورند؛ ایران از این توافق خارج نمیشود و نتیجه این وضعیت این است که علاوهبر تحمیل تحریمهای بیشتر برجام را اجرایی نمیکنند.
ایزدی در پایان سخنان خود تاکید کرد: اگر عملکرد و ادبیات فعلی مسوولان درباره برجام تداوم پیدا کند، آمریکا به خواسته خود رسیده و برد اصلی با آمریکاییها خواهد بود اما اگر نوع نگاه به برجام را اصلاح کنیم تاثیرگذار خواهد بود و امکان دفاع از منافع ملی وجود دارد.
شیخالاسلام: با خروج آمریکا برجامی وجود نخواهد داشت
در ادامه آقای حسین شیخالاسلام دیپلمات وزارت امورخارجه در گفتوگو با روزنامهصبح نو گفت: آمریکا به خواسته خود برای پیوند زدن برجام و توان موشکی ایران دست پیدا نمیکند چراکه دو موضوع متفاوت است و ایران هم حاضر به گفتوگو در این زمینه نیست، از سویی دیگر حتی اگر آمریکا با اروپا برای موضوعات موشکی ایران تصمیم بگیرند، تا ایران موافقت نکند، هیچ کار از پیش نمیبرند.
وی درباره آینده برجام در صورت خروج آمریکا از این توافق تاکید کرد: اگر آمریکا از برجام خارج شود، این موضوع برای ما هم تمام شده است و جمهوری اسلامی واکنش متقابل نشان داده و ایران نیز از برجام خارج میشود چراکه با خروج آمریکا برجامی وجود نخواهد داشت، اگر آمریکا در برجام نباشد تحریمهای مصوب آن مانع روابط بانکی ایران با کشورهای اروپایی است و این خود برخلاف برجام است.
شیخ الاسلام خاطرنشان کرد: بدون آمریکا برجام تمام میشود اما خروج از آن به ضرر آمریکاست فلذا معتقدم که مانند ماههای گذشته ترامپ به این بازی ادامه میدهد، تنها حرف میزند اما در عمل از مواضعش عقبنشینی کرده و تعلیق تحریمها را امضا میکند.
به گفته برخی کارشناسان سیاست خارجی، اروپا و آمریکا بر سر اصلاحات مدنظر ترامپ توافق کردهاند، اصلاحات مدنظر ترامپ همان اصلاحاتی است که کروکر بناست در قانون جدید خود بگنجاند یعنی محدود کردن برنامه موشکی و حذف سقفهای زمانی برجام. با توجه به موضعگیریهای صریح سران کشورهای اروپایی درباره مذاکرات موشکی با ایران، به نظر میرسد که اروپاییها در این فرصت ۱۲۰ روزه در مسائلی مانند برنامه موشکی، حضور منطقهای ایران و حمایت از تروریسم با کاخ سفید همراه شده و خواهند گفت برجام میتواند حفظ شود به شرط اینکه ایران محدودیتهای موشکی و منطقهای را بپذیرد والا آنها در اجرای کاتسا همراه آمریکا خواهند بود!
منبع:صبح نو